مطالعهای عظیم منشأ نقرس را آشکار میکند و نشان میدهد این متفاوت از تصور ماست
بهطور معمول نقرس را بهخاطر بیشمصرف الکل یا رژیم غذایی ناسالم مقصر میدانند، اما پژوهشها نشان میدهند ژنتیک نقش بسیار بزرگتری در این بیماری مفصلی دردناک نسبت به آنچه قبلاً تصور میشد، دارد.
در سال ۲۰۲۴، یک تیم بینالمللی از دانشمندان به بررسی دادههای ژنتیکی جمعآوریشده از ۲٫۶ میلیون نفر در ۱۳ گروه مختلف DNA پرداختند. این تعداد شامل ۱۲۰٬۲۹۵ نفر با نقرس شایع بود.
با مقایسهٔ کدهای ژنتیکی افراد مبتلا به نقرس با افرادی که این بیماری را ندارند، تیم ۳۷۷ ناحیهٔ خاص DNA را یافت که در آنها تغییرات مرتبط با نقرس وجود دارد – ۱۴۹ مورد از این تغییرات پیش از این با بیماری مرتبط نشده بودند.
در حالی که عوامل سبک زندگی و محیطی بهطور قطع نقش خود را دارند، یافتهها نشان میدهند ژنتیک عامل اصلی خطر نقرس است – و پژوهشگران معتقدند ممکن است پیوندهای ژنتیکی ناآشکار دیگری نیز وجود داشته باشد.
برای دریافت خلاصهای از پژوهش، ویدیو زیر را تماشا کنید:
“نقرس یک بیماری مزمن با پایهٔ ژنتیکی است و تقصیر بیمار نیست – افسانهای که نقرس ناشی از سبک زندگی یا رژیم غذایی است، باید رد شود”، گفت اپیدمیولوژیست تونی مِریمان از دانشگاه اوتاگو در نیوزیلند، هنگامی که این مطالعه در سال گذشته منتشر شد.
نقرس زمانی بروز میکند که سطح بالایی از اسید اوریک در خون وجود داشته باشد؛ این اسید به سوزنهای کریستالی تیز در مفاصل تبدیل میشود. وقتی سیستم ایمنی بدن به این کریستالها حمله میکند، درد و ناراحتی شدیدی ایجاد میگردد.
پژوهشگران میگویند ژنتیک در هر مرحلهٔ این فرآیند نقش مهمی دارد. بهخصوص، ژنتیک بر احتمال حملهٔ سیستم ایمنی بدن به کریستالها و همچنین بر نحوهٔ جابجایی اسید اوریک در بدن تأثیر میگذارد.
نقرس میتواند متناوباً ظاهر و ناپدید شود، اما درمانهای موجودی وجود دارد – و نویسندگان این مطالعه معتقدند که تصورات نادرست میتوانند افراد را از دریافت این درمانها باز دارند. این مسألهای جدی است، بهویژه که تعداد موارد این بیماری بهطور مستمر در حال افزایش است.
“این افسانهٔ گسترده باعث احساس شرمندگی در افراد مبتلا به نقرس میشود؛ طوری که برخی تمایل دارند بهصورت خاموش رنج بکشند و بهدلیل این تصور، بهدنبال مراجعه به پزشک برای دریافت داروی پیشگیرانهای که اورات خون را کاهش دهد و از درد جلوگیری کند، نروند”، گفت مِریمان.
علاوه بر فراهم آوردن درک بهتر از علل نقرس، این مطالعه به دانشمندان گزینههای بیشتری برای بررسی درمانها ارائه میدهد، بهویژه در زمینهٔ مدیریت واکنش ایمنی بدن نسبت به انباشت اسید اوریک. در حقیقت، میتوان از داروهای موجود برای این هدف استفاده مجدد کرد.
این مطالعه دارای برخی محدودیتهاست: اکثر دادهها از افراد با نژاد اروپایی بهدست آمدهاند و برخی سوابق بر خودگزارشگری نقرس بهجای تشخیص بالینی استوار بودند.
با این وجود، این مطالعه درک بسیار بهتری از مسألهٔ سلامتایی که قرنها مردم را مبتلا کرده است، به ما میآورد.
“امیدواریم که با گذشت زمان، درمانهای بهتر و قابل دسترستری بر پایهٔ هدفهای جدیدی که شناسایی کردیم، در دسترس قرار گیرند”، گفت مِریمان. “نقرس شایستهٔ منابع مالی بیشتری در بخش بهداشت و اولویت‑بخشی بالاتر در نظام بهداشتی است.”
این پژوهش در Nature Genetics منتشر شد.
نسخهٔ قبلی این مقاله در نوامبر ۲۰۲۴ منتشر شد.
