درمان عصب‌کشی می‌تواند کنترل قند خون را بهبود بخشد؛ مطالعه‌ای به این نکته اشاره می‌کند
میکروارگانیسم‌های موجود در دهان می‌توانند تأثیر عمیقی بر سطح قند خون شما داشته باشند و به تبع آن خطر ابتلا به دیابت یا بیماری قلبی را افزایش دهند.
در یک مطالعه جدید که توسط پژوهشگران کالج کینگ لندن و دانشگاه هلسینکی انجام شد، ۶۵ بیمار پس از دریافت درمان برای عفونت‌های عصب‌کشی، «بهبودهای چشمگیری» در نشانگرهای کنترل قند خون نشان دادند.
این افراد تست تحمل گلوکز دریافت نکردند، اما نمونه‌های خونی نشان دادند که در طول سه ماه پس از درمان، چه جراحی باشد چه غیرجراحی، نشانه‌های التهاب سیستمیک در خون آنها بهبود یافته‌اند.
دو سال پس از آن، چندین نشانگر از سلامت متابولیک نیز بهبود یافتند.
تیم پژوهشی سطوح گلوکز سرمی این گروه را پیش از درمان عفونت‌های دهانی اندازه‌گیری کرد. دو سال پس از درمان، سطوح گلوکز افراد به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافتند و همزمان نشانگرهای التهاب نیز کاهش یافتند.
سطح بالای قند خون یکی از عوامل خطر اصلی برای حمله قلبی و سکته مغزی است.
«نتایج ما نشان می‌دهد که درمان عصب‌کشی تنها بهبود بهداشت دهان و دندان نیست – بلکه می‌تواند خطر بروز بیماری‌های جدی مانند دیابت و بیماری‌های قلبی را نیز کاهش دهد»، دکتر سادیه نیازی، نویسنده اصلی و اندودنتیست کالج کینگ لندن می‌گوید.
«این یادآوری قوی است که سلامت دهان به‌طور عمیقی با سلامت کلی بدن ارتباط دارد.»
این مطالعه گروه کنترل نداشت و به‌صورت مشاهداتی بود؛ به این معنی که نتایج نمی‌تواند برای تعیین رابطه علت و معلول استفاده شود، اما تیم پژوهشی معتقد است که عفونت‌های مزمن بافت‌های اطراف و داخل دندان می‌توانند به گردش خون نفوذ کنند و تغییرات التهابی گسترده‌تری را ایجاد کنند که شیمی خون ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
این وضعیت التهابی می‌تواند به‌نوبه خود مقاومت به انسولین را تحت تأثیر قرار داده و کنترل قند خون را مختل کند.
این ایده نیاز به آزمایش‌های بیشتر دارد، اما فرضیه کلی با شواهد نوظهور که سلامت دهان را با مرگ و بیماری مرتبط می‌سازد، پشتیبانی می‌شود.
به‌تدریج شواهد نشان می‌دهند که بهداشت نامناسب دهان می‌تواند بر سیستم قلبی‌عروقی تأثیر منفی بگذارد. در مطالعه‌ای تازه و شگفت‌انگیز که در ماه سپتامبر منتشر شد، دانشمندان باکتری‌های دهانی را در پلاک‌های شریانی افراد مبتلا به بیماری شریان کرونری کشف کردند.
بر اساس برخی برآوردها، افرادی که ضایعات عفونی در و اطراف دندان‌های خود دارند، ممکن است خطر ابتلا به بیماری شریان‌های کرونری را بیش از دو برابر تجربه کنند.
برای بررسی این‌که آیا نشانگرهای التهابی ناشی از عفونت‌های دهانی با سلامت متابولیک مرتبط هستند یا نه، پژوهشگران به بیماران مبتلا به اپیکال پریودنتیت (AP) – یک وضعیت التهابی مزمن که به‌دلیل نفوذ باکتری‌ها به پالپ و ریشه دندان بوجود می‌آید – مراجعه کردند.
نمونه‌های خونی در پنج زمان‌گیری مختلف جمع‌آوری شدند: قبل از درمان عصب‌کشی و سپس ۳ ماه، ۶ ماه، یک سال و دو سال پس از درمان.
پژوهشگران مجموعاً ۴۴ متابولیت در خون اندازه‌گیری کردند که یا به التهاب یا متابولیسم مرتبط بودند. پس از درمان عصب‌کشی، بیش از نیمی از این متابولیت‌ها به‌طور قابل‌توجهی تغییر یافتند، به‌ویژه آمینواسیدها، گلوکز و چربی‌ها.
سه ماه پس از درمان، سطح کلسترول به‌طور موقت کاهش یافت. گروه کلیدی آمینواسیدهای مرتبط با مقاومت به انسولین نیز کاهش پیدا کرد.
بهبود سطح گلوکز خون زمان بیشتری برای ظاهر شدن نیاز داشت و در نقطه دو ساله مشاهده شد. این با کاهش پیرووات، ترکیبی که مسیرهای التهابی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، همزمان بود.
اگر درمان عصب‌کشی واقعاً بتواند موارد هیپرگلیسمی را برطرف کند، پژوهشگران بر این باورند که می‌تواند خطر بروز عواقب جدی قلبی‌عروقی را در آینده کاهش دهد.
یکی از چالش‌های اندازه‌گیری متابولیت‌ها در خون این است که دانشمندان هنوز به‌طور کامل نمی‌دانند هر یک چگونه عمل می‌کنند یا با یکدیگر چه تعاملاتی دارند. هزاران متابولیت در گردش وجود دارند که قابل‌اندازه‌گیری هستند، اما ما اغلب تنها می‌دانیم این متابولیت‌ها به کدام بیماری‌ها مرتبط‌اند.
بررسی فقط ۴۴ متابولیت می‌تواند تنها یک تصویر لحظه‌ای از وضعیت را به دانشمندان بدهد، اما نتایج به‌اندازه کافی جالب هستند تا نویسندگان خواستار ادامه پژوهش شوند.
«ضروری است که متخصصان دندان‌پزشکی به‌درستی تأثیر گسترده این عفونت‌های عصب‌کشی را درک کنند و برای تشخیص و درمان زودهنگام دفاع کنند»، نیازی می‌گوید.
«ما همچنین باید به سمت مراقبت یکپارچه حرکت کنیم؛ به‌طوری که دندان‌پزشکان و پزشکان عمومی با یکدیگر همکاری کنند تا خطرات را از طریق این نشانگرهای خونی پایش کرده و سلامت کلی را محافظت کنند. زمان آن رسیده که فراتر از دندان فکر کنیم و رویکردی به‌طور کلی جامع برای مراقبت‌های دندانی اتخاذ کنیم.»
این مطالعه در Journal of Translational Medicine منتشر شد.
